SEO to wszelkie działania, które mają za zadanie uplasować Twoją witrynę na jak najwyższej pozycji w wyszukiwarkach. W Polsce zwykle „bój” toczy się o wyniki w najpopularniejszej z nich, czyli Google. Dla wielu biznesów pozycjonowanie jest kluczowe, by mogły one się rozwijać i przynosić zadowalające zyski.

Dla Twojego także? W takim razie musisz wiedzieć, czym jest zasada E-A-T w pozycjonowaniu. Brzmi tajemniczo? Przeczytaj artykuł, a nie będzie miała przed Tobą sekretów.

Przepis na „topy” w Google

Aby zrozumieć zasadę E-A-T, musisz najpierw zdać sobie sprawę, co decyduje o pozycjach stron internetowych w Google. Jest to skomplikowany algorytm, który bierze pod uwagę wiele czynników związanych z witryną, np. szybkość jej działania, architekturę informacji czy content (treści na stronie).

Czy oznacza to, że znając poszczególne „składowe”, jesteś w stanie zapewnić sobie wysoką pozycję w wyszukiwarce? 5 dobrych słów kluczowych, 3 odpowiednio dobrane nagłówki, 2 sekundy na załadowanie grafiki na stronie – wszystko wymieszać i przepis na topy w Google gotowy? Niestety, to tak nie działa.

Czynników, które wpływają na wyniki wyszukiwań jest bardzo dużo, mają różne znaczenie, a w dodatku zmieniają się w czasie. Wiedza dotycząca wielu z nich to właściwie odrębne dziedziny, których zgłębienie zajmuje sporo czasu. Nie ma lekko – nie istnieje jeden uniwersalny przepis na osiągnięcie „SEO-sukcesu”.

Jednak firma Google co jakiś czas dzieli się wytycznymi dotyczącymi sposobu prowadzenia stron www, który wspiera je w osiąganiu wysokich pozycji. Jedną z nich jest zasada E-A-T.

Czym jest zasada E-A-T w SEO?

Zasada E-A-T to podpowiedź od firmy Google dla twórców internetowych. Pojęcie pojawiło się w przewodniku Search Quality Evaluator Guidelines z 2014 roku i jest wciąż aktualne.

Zasada E-A-T w prosty sposób pokazuje, o co powinieneś zadbać na swojej stronie, by została ona uznana przez Google za wartościową witrynę wysokiej jakości – a tym samym osiągnęła wyższe wyniki w wyszukiwarce.

E-A-T to akronim od angielskich słów:

• Expertise – specjalizacja/eksperckość
• Authoritativeness – autorytet
• Trustworthiness – wiarygodność

Po pierwsze – specjalizacja (eksperckość)

Czego pragnie Google? Ekspertów! To oni powinni tworzyć content na wartościowych stronach internetowych. Celem takiego podejścia jest zabezpieczenie internautów przed przypadkowymi, niezweryfikowanymi treściami niskiej jakości.

Najlepiej, jeśli ekspert (autor) jest podpisany z imienia i nazwiska. Dodatkowo warto zamieścić notkę o jego wykształceniu, osiągnięciach i dorobku. Im bardziej znana jest to osoba i im częściej jej nazwisko pojawia się w podobnym kontekście w wielu miejscach w sieci, tym wyższa ocena Google’a dla treści.

Nie możesz pozwolić sobie na tworzenie wszystkich tekstów przez ekspertów? W takiej sytuacji dobrą praktyką jest sprawdzanie przez nich Twojego contentu. Jeśli zdecydujesz się na taki rodzaj działania, nie zapomnij wspomnieć o tym, kto weryfikował treść – to także ma znaczenie dla Google’a.

Tego typu poświadczenia dotyczące specjalistów są szczególnie istotne dla witryn z grupy YMYL, które mają realny wpływ na jakość życia odbiorców.

A co, jeśli publikujesz na swojej stronie np. recenzje restauracji lub testy zabawek dla dzieci? Spokojnie, nie wpadaj w panikę. Google nie oczekuje od Ciebie ukończonych studiów z tego zakresu (są takie?!). Dobra wiadomość jest taka, że dla algorytmu liczy się, byś pokazał, że wiesz, o czym piszesz, robisz to kompleksowo i odpowiadasz na potrzeby użytkownika – to zapewni Ci status eksperta.

Po drugie – autorytet

Skoro jesteś już ekspertem, czas pójść o krok dalej. Zostań autorytetem w swojej dziedzinie. Stanie się to naturalnie, jeśli publikowane przez Ciebie treści będą wiarygodne, przydatne dla użytkowników i unikalne. Co możesz zrobić, by to osiągnąć?

• Dostarczasz newsy z branży rozrywkowej czy gospodarczej? Bądź w gotowości, publikuj je pierwszy, a inni będą Cię cytować.
• Podejmij współpracę z ekspertami na wyłączność, dzięki czemu tylko Ty będziesz mieć dostęp do pewnych wartościowych treści.
• Publikuj opinie swoich klientów, referencje, certyfikaty i inne osiągnięcia.
• Oferuj wartościowe produkty czy usługi, a inni będą je polecali, np. na forach internetowych. W ten sposób zyskasz zewnętrzne linki, które również budują Twoją pozycję.
• Pamiętaj, że content to nie tylko teksty. Aby urozmaicić i uatrakcyjnić swój przekaz, zamieszczaj zdjęcia, grafiki, infografiki, video.
• Zdefiniuj obszar swojej działalności. Nie staraj się być autorytetem w wielu dziedzinach, bo może to przynieść efekt odwrotny od zamierzonego.

Po trzecie – wiarygodność

O tym, że treści publikowane na Twojej stronie powinny być wiarygodne wspomnieliśmy już kilka razy. Nic nie stoi na przeszkodzie, by podkreślić tę zasadę raz jeszcze, ponieważ jest to kluczowe, jeśli chodzi o realizację zasady E-A-T.

Poza tworzeniem wiarygodnego contentu, budowanie zaufania odbiorcy do Twojej witryny obejmuje jednak także inne działania.

• Przede wszystkim strona powinna być bezpieczna dla internautów – szczególnie, jeśli prowadzisz sprzedaż internetową, czy w innym celu zbierasz dane użytkowników. Podstawą jest tu wdrożenie certyfikatu SSL. Jeśli Twoja strona go nie ma, koniecznie to nadrób.
  
• Również wszelkiego rodzaju błędy, np. podczas wypełniania formularzy, czy niedziałające podstrony podważają wiarygodność Twojej witryny.
  
• Solidność firmy pokażesz także publikując szczegółowe i klarowne opisy usług, regulaminy, informacje na temat wysyłki, zwrotów, reklamacji.

Czy zasada E-A-T jest dla wszystkich?

Google otwarcie przyznaje, że E-A-T powstało z myślą o tzw. witrynach YMYL. Mają one wpływ na jakość życia, zdrowie czy finanse odbiorców. Do grupy tej zaliczają się więc na przykład strony poruszające tematykę związaną z inwestowaniem, publikujące porady zdrowotne czy prawne.

Jeśli prowadzisz tego typu działalność, zasada E-A-T powinna być dla Ciebie szczególnie istotna. Co jednak z pozostałymi witrynami, np. serwisami publikującymi content typowo rozrywkowy lub nastawionymi na sprzedaż? Czy ich twórcy powinni zapomnieć o zasadzie E-A-T? Bynajmniej. Choć powstała ona głównie z myślą o witrynach YMYL, to dotyczy również wszystkich innych stron www.

Niezależnie więc, jakiego typu treści publikujesz, im szybciej zaprzyjaźnisz się z zasadą E-A-T, tym lepiej.

Zasada E-A-T – to proste

Zasada E-A-T jest bardzo prosta – w jasny sposób pokazuje, na co zwrócić szczególną uwagę przy tworzeniu treści na strony internetowe. Czy jednak działanie w zgodzie z nią należy do łatwych? Niekoniecznie. Postępowanie według zasady E-A-T wymaga czasu, zaangażowania i eksperckiej wiedzy.

Warto jednak zadbać o jej realizację, ponieważ dzięki temu możesz „upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”: osiągnąć wysokie pozycje w Google oraz zyskać usatysfakcjonowanych odbiorców.

Wyszukiwarki internetowe to dziś jeden z najbardziej oczywistych kanałów promocji wielu firm. Jeśli Ty również chcesz wykorzystać jego potencjał, musisz poznać kilka najważniejszych pojęć. Na początek dwa z nich – SEO i SEM. Czym są i co je różni? Dowiesz się z poniższego tekstu.

SEO i SEM – podstawowa różnica

SEO i SEM to narzędzia, których nadrzędnym celem jest promocja firmy oraz sprzedaż jej produktów w Internecie. SEM (ang. search engine marketing) jest jednak pojęciem szerszym, które opisuje ogół działań marketingowych w wyszukiwarkach internetowych (w Polsce firmy skupiają się w przeważającej większości na wyszukiwarce Google). SEO (ang. search engine optimization) to jeden z rodzajów tych działań, ukierunkowany na wyniki organiczne w wyszukiwarkach. Różnicę między SEO a SEM zrozumiesz bez trudu na podstawie poniższego wzoru:

SEM = SEO + PPC

Najprościej ujmując, SEM to wszelkie formy reklamy w wyszukiwarkach. PPC (ang. pay per click) to płatne linki reklamowe. SEO zaś to działania bezpłatne, które mają na celu uzyskanie jak najwyższych pozycji witryny w wyszukiwarkach. Tu jednak musimy postawić „gwiazdkę”. Dlaczego? Ponieważ narzędzia SEO są bezpłatne tylko z pozoru.

W PPC zapłacisz określoną kwotę za działania użytkowników, np. wyświetlenia lub kliknięcia w Twoją reklamę. W SEO nie zapłacisz za wysoką pozycję Twojej strony w wynikach wyszukiwania. Musisz jednak na nią zapracować, co bywa często bardziej kosztowne niż opłacenie reklam typu PPC. Aby osiągnąć satysfakcjonujące pozycje w wyszukiwarkach, zwykle musisz włożyć w to wiele wysiłku. Nawet zakładając, że większość działań wykonasz samodzielnie – choć jest to trudne, żeby nie powiedzieć niewykonalne – Twój czas również kosztuje. 

Co to jest SEO?

SEO to działania mające na celu optymalizację stron internetowych w taki sposób, by znalazły się jak najwyżej w wynikach wyszukiwania. Z jednej strony SEO jest narzędziem pracy programistów, z drugiej marketerów. Do najważniejszych technik SEO należą:

• opracowywanie architektury strony internetowej,
• optymalizacja kodu strony,
• przygotowanie i zoptymalizowanie treści na stronę www,
• odpowiednie zabezpieczenie witryny,
• zapewnienie optymalnej prędkości działania strony,
• właściwe linkowanie w obrębie witryny i na zewnątrz, czyli tzw. link building.

Działania zmierzające do pozycjonowania strony powinny być na bieżąco weryfikowane i dostosowywane do nieustannie zmieniającego się algorytmu Google.

Co to jest SEM?

SEM, czyli marketing w wyszukiwarkach internetowych, to wszelkie działania, o których przeczytałeś powyżej, a także –  dodatkowo – płatne formy reklamy. Jednymi z najpopularniejszych płatnych działań są reklamy w Google Ads. Poza tradycyjnymi reklamami tekstowymi typu Search, możesz także wdrożyć:

• reklamy displayowe zawierające grafikę, w sieci wyszukiwania partnerów Google,
• reklamy w YouTube zawierające wideo, w sieci YouTube i partnerów Google,
• kampanie sprzedażowe PLA, reklamy produktowe w sieci wyszukiwania.

Efekty działania narzędzi SEM zaobserwujesz natychmiast. Będą one zależne od budżetu, jaki zdecydujesz się na nie przeznaczyć. Co ważne, płatne reklamy w wyszukiwarce także powinieneś optymalizować, by osiągnąć jak najlepszy wynik jak najmniejszym nakładem finansowym.

Czy SEO jest bezpłatne?

Jak podkreśliliśmy, działania SEO, choć bezpłatne w kontekście wyszukiwarek, powinny być realizowane przez profesjonalne firmy, takie jak agencje interaktywne. Dzięki temu możesz liczyć na najlepsze efekty, czyli najwyższe pozycje Twojej strony w wynikach wyszukiwania. Co za tym idzie, musisz być gotowy na opłacenie współpracy z agencją.

Realnie rzecz biorąc, efektywne działania SEO muszą kosztować. Ile? Wszystko zależy od branży, jej konkurencyjności i mnóstwa innych czynników. Zwykle koszty te są stosunkowo wysokie na początku działalności i maleją z czasem. Wyobraź sobie ognisko. Aby je rozpalić, musisz się trochę natrudzić. Później wystarczy raz na jakiś czas dorzucić do ognia, by płomień się utrzymał. Podobnie jest z wynikami w wyszukiwarce. Kiedy raz wypracujesz wysokie pozycje, następnie musisz tylko regularnie je kontrolować i o nie dbać. Nawet jeśli „dorzucisz do ognia” trochę za późno, Twoje efekty nie znikną z dnia na dzień.

Zupełnie inaczej jest z płatnymi formami reklamy w Internecie. Tam rezultat obserwujesz natychmiast. Kiedy jednak przestajesz inwestować w ten kanał, równie szybko znikają wyniki.  

SEO i SEM – co wybrać?

Istnieją wyjątki, kiedy SEO nie sprawdzi się jako sposób na promocję firmy. Dotyczy to branż sezonowych, np. koncertu, który odbywa się jednorazowo. Zanim techniki SEO przyniosą rezultat, może się okazać, że wydarzenie już się odbyło. Nie jest to jednak regułą i zawsze powinieneś rozważyć swoje warunki i możliwości.

Płatne formy reklamy sprawdzają się właściwie zawsze, chyba że działania SEO w Twoim przypadku przyniosły wyjątkowo pozytywne rezultaty i zajmujesz czołowe pozycje na większość istotnych dla Ciebie fraz. Jednak także wtedy może okazać się, że płatne wyniki wyszukiwania znajdą się powyżej Twojego wyniku organicznego i przejmą Twój „zasłużony” ruch.

Aby skutecznie funkcjonować w Internecie warto postawić na SEM, czyli kompleksowe działania w wyszukiwarkach. Połączenie obu rodzajów technik zapewni Ci optymalne wyniki. Płatne formy reklamy przyniosą szybki efekt, nad którym będziesz miał pełną kontrolę. SEO będzie potrzebowało więcej czasu, jednak jego rezultaty będą trwalsze.

Jeśli jesteś przedsiębiorcą, prawdopodobnie masz lub będziesz miał swoje logo. A może logotyp? No właśnie. Sprawdź, czym różni się logo od logotypu.

Co to jest logo?

Mówiąc logo, masz zwykle na myśli znak firmowy, który jest symbolem przypisanym danej marce, firmie czy instytucji. Niekiedy może dotyczyć tylko konkretnego produktu lub grupy produktów. Na pewno bez trudu przywołasz w myślach różne logo znanych marek, na przykład Apple, Coca-Cola czy Google.

Logo może przybierać różne formy graficzne. Niezależnie od tego, powinno przywoływać wartości związane z marką i wyróżniać ją na tle konkurencji. Logo jest elementem identyfikacji wizualnej, a jego opis i zasady stosowania znajdują się zwykle w księdze znaku. 

Aby odróżnić logo firmy od logotypu, warto przyjrzeć się budowie znaku firmowego. Z tego punktu widzenia logo jest czymś więcej niż logotyp. Jest całością znaku, która często obejmuje sygnet (znak graficzny) i logotyp. Czym zatem jest logotyp?

Co to jest logotyp?

Logotyp wchodzi w skład logo i jest „słownym” przekazem marki. Graficy projektują go często jako tekstowy dodatek do znaku graficznego (sygnetu). Może jednak także funkcjonować samodzielnie – bez sygnetu. Logotyp jest zwykle zapisem słownym nazwy marki (np. YouTube) lub skrótu tej nazwy (np. MSWiA – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji).

Logotyp powinien być spójny z identyfikacją wizualną marki i mieć określone następujące elementy:

• typografię (dobór fontu – wielkość, rozstaw, format),
• układ względem sygnetu,
• kolorystykę,
• zasady używania logotypu w codziennej działalności firmy.

Grafik tworzący logotyp powinien uwzględnić te elementy w księdze znaku.

Logo a logotyp – czy są nierozłączne?

Niektóre firmy nie mają w swojej symbolice sygnetu. Przypomnij sobie Coca-Colę czy Google. Ich nazwy są zapisane w ściśle określony sposób i identyfikują markę bez użycia znaku graficznego. Logotyp jest wtedy tożsamy z logo. Jeśli również Twoje logo składa się wyłącznie z zapisu tekstowego, możesz używać wymiennie pojęć „logo” i „logotyp”.

Z drugiej strony są marki, które posługują się logo w postaci sygnetu, bez logotypu. Być może masz już przed oczami nadgryzione jabłuszko (Apple). To właśnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych logo w postaci sygnetu na świecie. W takiej sytuacji znak graficzny powinien być szczególnie charakterystyczny dla marki, by odbiorcy mogli ją zidentyfikować także bez uzupełnienia tekstowego.

Nawet jeśli logo zawiera oba elementy: logotyp i sygnet, zwykle każdy z nich może być stosowany niezależnie. By jednak uniknąć przypadkowych użyć, wypaczenia sensu lub braku spójności znaku z marką, zasady takiego wykorzystania powinna określać księga znaku.

Logo i logotyp – to nie to samo

Logo i logotyp często bywają mylone. Teraz już jednak rozumiesz, na czym polega różnica między nimi. Można powiedzieć, że każda marka potrzebuje logo, ale nie każda musi mieć logotyp. Zastanów się, czego w tym kontekście wymaga Twoja firma i zaprojektuj idealny znak firmowy.

Sprzedajesz wyjątkowe produkty? Oferujesz usługi na najwyższym poziomie? Masz rzesze zadowolonych klientów, a Twój biznes „kręci się” w najlepsze? A teraz pomyśl, że w jednej chwili możesz to wszystko stracić. Jak? Narażając bezpieczeństwo swojej witryny. Dowiedz się, w jaki sposób – dzięki certyfikatowi SSL – możesz się przed tym uchronić.

Co to jest certyfikat SSL?

Bezpieczeństwo Twojej strony internetowej powinno być Twoim priorytetem i możesz dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest wdrożenie certyfikatu SSL.

SSL (ang. Secure Socket Layer) to protokół sieciowy, którego używa się w celu zapewnienia bezpiecznych połączeń internetowych. Jego działanie polega na szyfrowaniu danych przesyłanych drogą elektroniczną, co zabezpiecza je przed niepowołanym przechwyceniem. Odszyfrowanie następuje dopiero na poziomie serwera. Bezpieczeństwo nawiązywanych połączeń zapewniają silne klucze kryptograficzne.

W praktyce oznacza to, że wszystkie dane przesyłane przez użytkowników Twojej witryny, a także w drugą stronę, są bezpieczne. Dotyczy to na przykład wypełnianych formularzy, zamówień w sklepie internetowym, zapisów na newslettery, haseł i innych. 

Certyfikat SSL może być stosowany zarówno na stronach internetowych, jak i w komunikacji mailowej. Jak sprawdzić, czy strona ma certyfikat SSL? Jeśli tak jest, przy adresie www pojawia się oznaczenie https, a obok ikona małej kłódki.

Certyfikaty SSL są rekomendowane przez GIODO (Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych). Właściwie żadna „szanująca się” witryna, w szczególności zbierająca i przetwarzająca dane (np. sklep internetowy), nie może już dziś obejść się bez certyfikatu SSL.

Dlaczego trzeba mieć certyfikat SSL?

Szczegółowe zasady działania certyfikatów SSL zostaw programistom. Najważniejsze jest, byś zrozumiał, dlaczego musisz zadbać o jego wdrożenie w swojej witrynie. Istnieje co najmniej kilka powodów, dla których certyfikat SSL to “must have” dla Twojej strony czy sklepu internetowego.

Pierwszym i podstawowym z nich jest bezpieczeństwo Twojej witryny. Jeśli nie zadbasz o dane swoich klientów, możesz nie tylko stracić ich zaufanie, lecz także sprowadzić na siebie problemy prawne i narazić się na wysokie koszty (kary czy odszkodowania).

Posiadanie certyfikatu SSL uwiarygadnia witrynę w oczach klientów. Jeśli go nie masz, możesz spodziewać się, że żaden (szczególnie bardziej świadomy) klient nie dokona zakupu w Twoim sklepie. Nic dziwnego, jego dane poufne, także dotyczące płatności, mogą z łatwością zostać przechwycone.

Certyfikat SSL to także jeden z elementów układanki SEO. Innymi słowy, dzięki takiemu zabezpieczeniu, Twoja witryna będzie pokazywać się wyżej w wynikach wyszukiwania w przeglądarce. Algorytmy Google promują bowiem strony dające gwarancję bezpieczeństwa swoim użytkownikom.

O czym pamiętać przy wdrożeniu certyfikatu SSL

Skoro wiesz już, że bez certyfikatu SSL ani rusz, mamy dla Ciebie kilka dobrych rad na zakończenie.

Na rynku funkcjonuje wiele firm zajmujących się wdrażaniem certyfikatów SSL. Wybierz taką, która oferuje certyfikaty zaufane, to znaczy wystawione przez firmę globalnie uznaną za bezpieczną. Dlaczego to tak istotne? Ponieważ jeśli skorzystasz z innego certyfikatu, przez większość przeglądarek zostanie on uznany za niebezpieczny.

Czy jeśli masz już certyfikat SSL na swojej stronie, oznacza to, że możesz zapomnieć o temacie? Nie do końca. Warto, żebyś co jakiś czas sprawdzał swój certyfikat, gdyż czasami padają one celem ataku i zostają podmienione.

Jak to zrobić? Wejdź na swoją stronę i kliknij kłódkę przy adresie www. Znajdziesz tam informacje o certyfikacie i jego wystawcy. Sprawdzisz także, jaki ma termin ważności. Wdrożenie długoterminowego certyfikatu to zły pomysł, gdyż zmniejsza on bezpieczeństwo witryny. Dobrą praktyką jest odświeżanie go regularnie, np. raz w roku lub raz na dwa lata.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Certyfikat SSL staje się dziś czymś zupełnie naturalnym dla posiadaczy stron internetowych, szczególnie takich, które przetwarzają dane swoich użytkowników. Ciągle jednak jeszcze zdarzają się w tym zakresie błędy, które mogą skutkować dotkliwymi konsekwencjami. Nie dopuść do takiej sytuacji u siebie i od razu sprawdź ważność swojego certyfikatu. A jeśli jeszcze nie wdrożyłeś tego zabezpieczenia, zrób to jak najszybciej.

Czy Twoja firma potrzebuje aplikacji mobilnej? Jeśli znajdziesz na nią ciekawy pomysł, to z całą pewnością dobrze ją mieć. Jednak czy za wszelką cenę? Przeczytaj poniższy tekst i dowiedz się, jak jest w Twoim przypadku.

Mobilne statystyki 

Wyobraź sobie leżące przed Tobą na stole: telefon, komputer, kalkulator, telewizor, notes i długopis, album na zdjęcia, aparat fotograficzny, portfel, odtwarzacz mp3, plik kart lojalnościowych do sklepów… Starczyło stołu? A teraz zrzuć to wszystko i połóż jeden przedmiot: telefon komórkowy. W zasadzie wyszło na to samo, prawda?

Telefony stają się naszym centrum dowodzenia wszechświatem. Przenosimy do nich dużą część naszego życia. Według raportu „Digital 2021” ponad 66% użytkowników korzysta z Internetu na urządzeniach mobilnych – telefonach i tabletach. Trend ten rośnie z roku na rok – wykorzystaj go w swoim biznesie.

Jak zaistnieć w mobile’u?

Liczba internautów korzystających z urządzeń mobilnych to wystarczający powód, by Twoja firma się w nich znalazła. Masz trzy możliwości:

• stworzyć mobilną lub responsywną wersję swojej strony,
• zbudować aplikację mobilną,
• połączyć stronę www dostosowaną do telefonów i tabletów z aplikacją.

Wszystkie trzy rozwiązania są dobre, a jeśli dysponujesz nieograniczonym budżetem, to ostatnie będzie idealne. W praktyce jednak w pierwszej kolejności powinieneś upewnić się, że Twoja witryna wyświetla się i działa odpowiednio na urządzeniach przenośnych. W wielu przypadkach to wystarczające i optymalne pod względem kosztowym rozwiązanie.  Jeśli jednak chcesz i masz możliwość pójść o krok dalej, pomyśl o stworzeniu aplikacji mobilnej. 

Jakie są zalety aplikacji mobilnych?

• Aplikacja jest wygodna w użytkowaniu na telefonie – jest do tego dostosowana i po to została stworzona.
• Aplikacja zainstalowana na telefonie może wysyłać powiadomienia push do użytkownika, a także zawierać komunikator do bezpośredniego kontaktu z firmą.
• Wiele aplikacji może działać bez połączenia z Internetem, korzystając z danych pobranych w momencie, gdy urządzenie było online.

Kiedy aplikacja to „must have” dla Twojej firmy?

Strony internetowe w wersji na telefony komórkowe mają pewne ograniczenia. Potrafią sprawiać twórcom, a w następstwie – użytkownikom, liczne problemy. Za dużo treści lub produktów może po prostu nie przystawać do ograniczonych możliwości niewielkich wyświetlaczy mobilnych. Czy to Twój przypadek? Jeśli tak, o aplikacji mobilnej musisz zacząć myśleć jak najszybciej.

Masz dwie opcje:

• Możesz pozostawić na stronie www cały content, poukładać go najlepiej, jak to możliwe, a w każdym dostępnym miejscu zachęcać do pobrania aplikacji mobilnej.
  
• Możesz także ograniczyć content, który znajdzie się na stronie i informować użytkowników, że pełna treść, wszystkie opcje i produkty znajdą w aplikacji mobilnej.

Przykładem biznesów, w których aplikacja mobilna to najlepsze rozwiązanie, są duże platformy e-commerce. Zdecydowanie ułatwia ona przeglądanie produktów, sortowanie, np. dodawanie do ulubionych, powrót do porzuconych koszyków itp.

Aplikacja jest także wyjątkowo wygodna tam, gdzie do korzystania z serwisu niezbędne jest logowanie użytkownika, np. bankowość internetowa.

Kiedy wykorzystać aplikację jako dodatek?

Nawet jeśli responsywna/mobilna strona internetowa działa bez zarzutu, nie znaczy to, że Twoja firma nie potrzebuje aplikacji mobilnej. Może ona być po prostu dodatkiem, bonusem dla Twoich klientów. Mimo że nie jest to Twoje „must have”, możesz wykorzystać ją w działaniach marketingowych. Dzięki ciekawej aplikacji mobilnej możesz:

• pozostawać w stałym kontakcie z klientem (np. wysyłając mu powiadomienia z aplikacji),
• zbudować relację z użytkownikiem i pogłębić jego lojalność,
• wzmocnić pozytywny wizerunek swojej firmy.

Obecnie nawet małe firmy mają możliwość zaistnienia w mobile’u. Wypracuj dobry pomysł na aplikację, a Twój biznes wiele na tym zyska. Pomyśl o kilku przykładach.

• Restauracja

Nie będziesz raczej przenosił treści strony internetowej restauracji do aplikacji – nie ma to sensu, bo najprawdopodobniej nikt takiej apki nie ściągnie. Ale aplikacja lojalnościowa do zbierania punktów, dzięki której raz na jakiś czas otrzymasz bezpłatny deser w swojej ulubionej knajpce? Brzmi zachęcająco.

• Firma szkoleniowa

Wyobraź sobie urzędnika, który raz na jakiś czas musi przeszkolić się ze zmian prawnych, by poprawnie wykonywać swoje obowiązki. Raczej nic ekscytującego. Wybiera spośród wielu, lepszych lub gorszych, ale podobnych, firm na rynku. A teraz pomyśl, że w jednej z nich po szkoleniu otrzymuje dostęp do aplikacji, w której wygodnie może przeglądać interesującą go ustawę, a nawet zadać kilka dodatkowych pytań trenerowi.

• Catering dietetyczny

Po co klienci najczęściej zamawiają dietę pudełkową? Żeby schudnąć. Fajnie, jeśli oprócz pudełek dostaną aplikację, w której będą mogli kontrolować swoje postępy, skontaktować się z dietetykiem, a dodatkowo zawiesić dostawy na kilka dni.

Czy każda firma powinna mieć aplikację?

Czy w powyższych biznesach aplikacja mobilna to „must have”? Na pewno nie. To jednak świetny sposób, by się wyróżnić i zbudować głębsze relacje z użytkownikami. Pamiętaj jednak, o dwóch bardzo ważnych warunkach, by aplikacja spełniała swoją funkcję.

• Po pierwsze, aplikacja musi być użyteczna. Po co komu menu restauracji w formie aplikacji? Mamy ich na telefonach wystarczająco dużo, by nie zaśmiecać go sobie kolejnymi mało istotnymi apkami. Nie dubluj więc treści ze strony internetowej. Pomyśl, jaką wartość będzie miała Twoja aplikacja dla klientów. Czy będzie wystarczająca, by zachęcić do jej pobrania? Czy przyniesie im realną korzyść?
  
• Po drugie, aplikacja musi się opłacać. Przygotowanie aplikacji to stosunkowo duży koszt. Napisanie jej to tylko początek. By poprawnie działała, najczęściej musi być na bieżąco wspierana i rozwijana przez deweloperów. Nie ma nic gorszego niż niedziałająca lub źle działająca aplikacja. W takiej sytuacji lepiej już na wstępie odpuść sobie jej tworzenie. Przed przystąpieniem do tworzenia aplikacji oszacuj koszty i zyski z jej posiadania, by całe przedsięwzięcia „spięło się” finansowo.

Jak widzisz wiele biznesów może zyskać na stworzeniu aplikacji mobilnych. Zastanów się, co Ty możesz dać klientom w postaci aplikacji i korzystaj z potencjału nowoczesnych technologii w swojej działalności. Zrób to jednak mądrze: przeanalizuj przedsięwzięcie i daj klientowi realną wartość. Jeśli nie masz pomysłu lub budżetu, skup się na dobrze działającej stronie mobilnej lub responsywnej. Być może na aplikację w Twojej firmie przyjdzie jeszcze czas. 

Logo to nie buty, po które idziesz do sklepu i wybierasz z kilkudziesięciu różnych rodzajów. A jednak podobnie jak one, musi pasować do Twojej działalności i budować spójny, pozytywny wizerunek. Przeczytaj, jakie są rodzaje logo i zdecyduj, które jest najlepsze dla Ciebie.

Co to jest logo?

Czym jest logo? Najważniejszym elementem identyfikacji wizualnej marki. To znak graficzny, który określa markę i buduje jej wizerunek. Logo powinno więc współgrać z wartościami marki, budzić pozytywne skojarzenia, a także być charakterystyczne i rozpoznawalne.

Sporo funkcji i zadań jak na jeden mały „znaczek”. Dlaczego? Ponieważ logo to Twoja mina, kiedy poznajesz nową osobę. To przedpokój, w którym witasz gości. Innymi słowy, to pierwsze wrażenie, które wywołujesz u swoich klientów. Jest bardzo ważne, bo między innymi na nim będą w dalszej kolejności budować opinie o Twojej marce.

Skoro wiesz już, jakie znaczenie ma logo dla Twojej działalności, domyślasz się także, że powinieneś przyłożyć się do jego zaprojektowania. Zanim jednak zabierzesz się do procesu tworzenia, dowiedz się jak najwięcej o tym, jak stworzyć dobry znak firmowy i jakie rodzaje logo masz do wyboru.

Podział logo

Zdecydowałeś, że chcesz zaprojektować logo dla swojej firmy. Wybrałeś grafika, któremu zlecisz to zadanie. Żeby wiedzieć, o czym z nim rozmawiać, poznaj rodzaje logo – ich podział można przeprowadzić ze względu na różne aspekty.

Rodzaje logo ze względu na budowę

Po pierwsze różne rodzaje logo mają różną budowę i elementy składowe.

1. Najbardziej złożone logo zawiera trzy elementy:

• sygnet – znak graficzny charakterystyczny dla marki,
• logotyp – tekstowy przekaz marki, jest to najczęściej nazwa zapisana według ściśle określonych zasad,
• tagline – slogan reklamowy marki, często dookreśla jej działalność.

Nawet jeśli zdecydujesz się na tak złożone logo, pamiętaj, że nie zawsze musisz używać wszystkich trzech elementów – powinno to być uzależnione od kontekstu i możliwości w danej sytuacji. Zwykle możesz dowolnie zestawiać jego elementy, np. sygnet z logotypem, sygnet i tagline lub sam sygnet/sam logotyp. Zasady stosowania logo i jego poszczególnych elementów definiuje księga znaku.

Przykładem takiego logo są znaki firmowe Biedronki czy Walmart.

2. Logo może występować także w postaci samego sygnetu – bez pozostałych dwóch elementów. Jeśli zdecydujesz się na taką formę, pamiętaj, że użyty znak graficzny powinien być uniwersalny i charakterystyczny dla Twojej marki, by w szybki i łatwy sposób budził z nią skojarzenia.

Logo-sygnet to rozwiązanie dobre dla dużych i rozpoznawalnych marek. Przykładem może być nadgryzione jabłko Apple czy haczyk Nike.

3. Wiele marek decyduje się na logo w formie logotypu. Najczęściej jest to zapis nazwy marki w ściśle ustalony sposób, z zachowaniem określonej kolorystyki, typografii i układu.

Logo-logotyp to rozwiązanie praktyczne, które  pomoże Ci zapewnić szybką rozpoznawalność. Przykładem logotypów są logo Google czy Coca-Coli

Rodzaje logo ze względu na sposób wyrazu

Podział logo można przeprowadzić także z uwagi na sposób, w jaki przedstawiają swoje znaczenie.

1. Realny znak graficzny może ukazywać postać, zwierzę czy przedmiot bezpośrednio nawiązujące do działalności firmy lub oddające jej nazwę. Przykładem może być jabłko Apple czy panda WWF.

Pamiętaj, by znak tego typu odpowiednio wyważyć. Nie może być zbyt banalny i oczywisty, a jednocześnie musi pozostać spójny z działalnością i wartościami marki.

2. Abstrakcyjny (symboliczny) znak graficzny to logo nawiązujące do wartości i przedmiotu działalności firmy w sposób symboliczny, często nieoczywisty i zawoalowany.

Potrzeba dużego wyczucia i znajomości marki, by stworzyć logo abstrakcyjne „nieprzekombinowane” i jednocześnie oddające jej ducha. Przykładem takiego logo są znaki firmowe Nike lub Pepsi.

Rodzaje logo ze względu na konstrukcję

Analizując konstrukcję logo, również można wyznaczyć kilka różnych rodzajów znaków firmowych.  

1. Logotyp to wspomniany już rodzaj znaku firmowego, który składa się z kreacji słownej, najczęściej nazwy firmy. Zaletę takiego logo stanowi jego prostota i uniwersalność, a także szybka identyfikacja marki przez odbiorcę.
   
2. Emblemat to logo w postaci logotypu osadzonego w kreacji graficznej. Czcionka ma wtedy określony układ względem całej grafiki i nie występuje zwykle bez niej. Emblemat wygląda niekiedy jak tarcza lub herb. Do przykładów takich znaków należą logo UPS czy Burger King.

Emblematy są charakterystyczne dla marek luksusowych i drużyn sportowych, choć nie jest to regułą. Mają także pewne ograniczenia. Jeśli zdecydujesz się na taki typ, spróbuj już teraz przewidzieć, w jakim kontekście będziesz używał logo. Emblematy bywają bowiem szczegółowe i zwykle nierozdzielne, co powoduje, że wyglądają nieestetycznie na małych powierzchniach.  

3. Postać/maskotka (mascot logo) to znak firmowy wykorzystujący w swojej kreacji konkretny obraz przedstawiający postać identyfikującą markę. Może to być maskotka firmowa, zwierzę lub człowiek nawiązujący do działalności, założyciel firmy czy modelowy klient itp. Przypomnij sobie na przykład logo KFC czy Duplo.

Tego typu znaki stosuje się często w przypadku marek dla dzieci. Pełnią wtedy funkcję ocieplenia wizerunku i wyróżnienia firmy także wśród najmłodszych klientów. Jeśli wybierzesz takie logo, zwróć uwagę, by nie było infantylne czy wręcz kiczowate.

4. Glify, inicjały i monogramy to rodzaje logo, w których użyte są znaki typograficzne (litery). Nie jest to jednak pełna nazwa firmy, a jej skrót. Znaki połączone są ze sobą w określony, często fantazyjny sposób, tworzący charakterystyczną kreację graficzną. Pomyśl o logo Calvina Kleina czy Coco Chanel.

Nazwa firmy pochodzi od Twojego imienia i nazwiska? To logo prawdopodobnie świetnie sprawdzi się w Twoim przypadku. Potrafi być bardzo eleganckie, jednak jeśli je wybierzesz, zwróć uwagę, by nie okazało się banalne.

Jak wybrać rodzaj logo?

Z jednej strony logo to mały znak graficzny, z drugiej – to jeden z najważniejszych elementów wyróżniających Twoją markę. Przeważnie znak firmowy funkcjonuje przynajmniej kilka lat. Częstsze zmiany nie są zwykle korzystne dla firmy. Dlatego już na wstępie dokładnie się zastanów, jakie logo wybrać i jaki jego typ najlepiej spełni Twoje potrzeby. 

System CMS jest jak mózg w organizmie człowieka – otrzymuje bodźce z zewnątrz i odpowiednio nimi zarządza. Podobnie jest z Twoją stroną internetową, która bez dobrze dobranego CMS-a nie zadziała właściwie. W takim razie: jaki CMS wybrać?

Co to jest CMS?

CMS to system do zarządzania treścią publikowaną na stronie internetowej. Jest jednym z ważniejszych filarów, na których opiera się działalność wielu firm, szczególnie aktywnych w Internecie. Dzięki niemu osoby, które nie mają pojęcia o programowaniu, są w stanie samodzielnie prowadzić swoją witrynę. Jeśli jesteś jedną z nich, dobry CMS jest Ci niezbędny. Na rynku znajdziesz wiele gotowych rozwiązań. Zapraszamy na analizy 3 najpopularniejszych systemów CMS. Zapoznaj się z nimi i dobierz narzędzie idealne dla Ciebie.

WordPress

WordPress to najpopularniejszy na świecie system do zarządzania stronami internetowymi. Korzystają z niego drobni blogerzy, mniejsze i większe sklepy internetowe (po instalacji wtyczki WooCommerce), a nawet całkiem spore firmy. Co przesądza o powodzeniu WordPressa wśród tak różnych odbiorców? Dla kogo mimo wszystko nie będzie odpowiedni? Przeczytaj poniżej.

Zalety WordPressa

• Wszechstronność i elastyczność

Mimo że WordPress bywa kojarzony z platformą do blogowania, tak naprawdę zakres jego możliwości jest dużo szerszy. CMS jest na tyle elastyczny, że najczęściej dostosowuje się do zróżnicowanych potrzeb i wymagań użytkowników.

Większość właścicieli stron internetowych znajdzie tam funkcjonalności, których szuka, choć często będzie to wymagało instalacji dużej ilości dodatków: motywów i wtyczek. Wybór płatnych i bezpłatnych dodatków jest ogromny i nieustannie rozwijany.

• Prostota

W wersji podstawowej WordPress to bardzo proste narzędzie: łatwe w obsłudze i przyjazne dla użytkownika. Nawet jeśli nie posiadasz żadnej wiedzy programistycznej, najprawdopodobniej będziesz w stanie obsługiwać go intuicyjnie. Także instalacja dodatków i ich aktualizacje nie powinny sprawiać większych problemów, choć jeśli przesadzisz z ich ilością, możesz napotkać pewne trudności (przeczytasz o nich w sekcji: Wady WordPressa).

• Baza wiedzy

Jeśli jednak okaże się, że potrzebujesz wsparcia w prowadzeniu strony, w Internecie znajdziesz je bardzo szybko. Społeczność WordPressa nieustannie rozwija bazę wiedzy na jego temat. Możesz poszukać pomocy na forach internetowych lub blogach albo wziąć udział w bezpłatnych kursach czy lekcjach na YouTube. Materiały dostępne są w języku polskim i angielskim.

• Bezpieczeństwo

WordPress jest nieustannie rozwijany. Dlaczego to istotne? Ponieważ dzięki temu witryny korzystające z tego CMS-a są chronione i bezpieczne dla gości. Jeden warunek: musisz dbać o bieżące aktualizacje poszczególnych wtyczek i tworzenie kopii zapasowych.

• Brak kosztów

WordPress jest oprogramowaniem typu open source, co dla Ciebie oznacza tyle, że jako CMS – w wersji podstawowej – jest bezpłatny. Zapłacisz jedynie za niektóre dodatkowe funkcje, motywy czy wtyczki lub indywidualne modyfikacje, przygotowane stricte pod Twoją działalność.

Koszty te są jednak nie do uniknięcia, niezależnie od CMS-a, który wybierzesz. Nie zmienia to faktu, że bez żadnej inwestycji finansowej możesz zaznajomić się z systemem, przetestować go i zdecydować, czy chcesz na nim pracować.

• Pozycjonowanie

Strony postawione na WordPressie są przyjazne dla pozycjonowania naturalnego w wyszukiwarkach. Decyduje o tym między innymi wysokiej jakości kod strony oraz responsywność – każda witryna w WordPressie dostosowuje się do widoków na urządzeniach przenośnych (telefonach i tabletach).

Wady WordPressa

• Masowość

Czy słyszałeś kiedyś, że coś, co jest do wszystkiego, jest tak naprawdę do niczego? Niektórzy twierdzą, że tak jest właśnie w przypadku WordPressa. Jest to produkt masowy i nie każda próba indywidualizacji może się powieść.

• Skomplikowanie

Kilka zdań wyżej czytałeś o prostocie WordPressa. W wersji podstawowej rzeczywiście jego użytkowanie raczej jest bezproblemowe. Kiedy jednak zaczynasz wymagać od systemu nieco więcej, sprawy się komplikują. Każda bardziej zaawansowana funkcja wymaga instalacji dodatków i wtyczek.

Zintegrowanie każdej z nich trzeba dokładnie przemyśleć, by nie zmniejszyć wydajności i bezpieczeństwa witryny. Ogromna ilość dostępnych dodatków może okazać się dużym minusem. By poruszać się w ich gąszczu i dobierać optymalne dla Twojej witryny, powinieneś nabrać choć trochę doświadczenia.  

• (Nie)bezpieczeństwo

Każda z zainstalowanych w WordPressie wtyczek wymaga regularnych aktualizacji, by nie ucierpiało na tym bezpieczeństwo Twojej witryny. Choć CMS przypomina o aktualizacjach, w bardziej złożonym systemie może pojawić się chaos. Musisz ręcznie dokonywać aktualizacji i regularnie tworzyć kopie zapasowe strony. Dla wielu osób zapanowanie nad licznymi aktualizacjami może być na tyle trudne lub wręcz niewykonalne, że trudno mówić o bezpieczeństwie strony postawionej na tym CMS-ie.

Czy WordPress jest dla Ciebie?

Znasz już mocne i słabe strony WordPressa. Jak widzisz, wiele z nich może być zarówno wadami, jak i zaletami. Wszystko zależy od tego, jak bardzo zaawansowany i zindywidualizowany system jest Ci potrzebny. Wybierz WordPressa, jeśli:

• prowadzisz stronę na użytek prywatny, bloga lub jesteś właścicielem małej lub średniej firmy,
• nie masz wiedzy programistycznej, a pojęcia takie jak CSS, HTML czy PHP są Ci obce.

Doświadczenie pokazuje, że nawet duże i złożone serwisy internetowe mogą korzystać z WordPressa. Jednak czy inne systemy CMS nie byłyby dla nich korzystniejsze? Jeśli prowadzisz tego typu biznes, przeczytaj o kolejnych rozwiązaniach poniżej.

Joomla

Joomla to drugi w kolejności najpopularniejszy CMS na świecie. Korzystają z niego duże międzynarodowe koncerny, takie jak Peugeot, a także administracja państwowa i instytucje naukowe. Wśród jego zwolenników są jednak także mniejsze firmy. Czy ten system sprawdzi się w Twoim biznesie? Przeczytaj o wadach i zaletach Joomli, a następnie zdecyduj.

Zalety Joomli

• Zaawansowanie w standardzie

Joomla ma w wersji podstawowej wiele opcji, które w WordPressie możesz uzyskać dopiero instalując odpowiednie dodatki: motywy i wtyczki. Jeśli więc potrzebujesz bardziej zaawansowanych funkcji w swoim CMS-ie, Joomla może być dobrym pomysłem. Nie będziesz zaprzątał sobie głowy wyborem optymalnych rozwiązań – tu masz je w standardzie.

• Wsparcie techniczne

Mimo że Joomla nie należy do najprostszych systemów CMS, w Internecie znajdziesz wiele materiałów, które pomogą Ci ją obsługiwać i rozwiązać bieżące problemy. Sporo z nich dostępnych jest w języku angielskim, choć nie tylko – jak na przykład polskie forum dotyczące Joomli.

• Pozycjonowanie

Joomla jest systemem, który wspiera optymalizację witryny pod kątem SEO. Musisz jednak znać dobre praktyki, których wdrożenie pozwoli na poprawę pozycji strony w wyszukiwarkach. Jest to między innymi możliwość ustawienia SEF URL, czyli adresów URL przyjaznych dla SEO czy korzystanie z kategorii Joomli.

• Brak kosztów

Korzystając z podstawowej wersji Joomli, nie poniesiesz żadnych kosztów. Jest to narzędzie bezpłatne i ogólnodostępne. Może okazać się, że dla Twojej działalności przydatne będą płatne dodatki czy szablony. To jednak zależy bardziej od Twoich potrzeb niż wybranego systemu – w każdym z nich niektóre dodatki wymagają opłaty.

Wady Joomli

• Skomplikowana obsługa

Jako że Joomla dostarcza bardziej zaawansowanych rozwiązań, jest także nieco bardziej skomplikowana w użytkowaniu niż WordPress. Może to stanowić wyzwanie dla osób, które nigdy nie miały do czynienia z programowaniem. Jeśli jesteś jedną z nich, prawdopodobnie będziesz w stanie nadrobić braki i w końcu efektywnie obsługiwać swoją stronę internetową. Zastanów się jednak już na wstępie, czy dysponujesz czasem i chęciami, by rozwijać się w tym kierunku.

• Stosunkowo niewielki wybór dodatków

W porównaniu do WordPressa Joomla oferuje znacznie mniej dodatków do swojego systemu. Wiele z nich jest ponadto dodatkowo płatnych. Może się więc zdarzyć, że nie znajdziesz tego, czego potrzebujesz wśród gotowych wtyczek. A jeśli znajdziesz – będzie to relatywnie drogie rozwiązanie.

• Koszty dodatkowe

Brak kosztów za użytkowanie Joomli może okazać się fikcją. Jest to nawet bardziej prawdopodobne niż w przypadku WordPressa, ponieważ w tym systemie także dość podstawowe i praktyczne dodatki wymagają dodatkowej opłaty.

• Aktualizacje

By Twoja witryna działała bezpiecznie, niezbędne są regularne aktualizacje systemu. Musisz aktualizować każdą wtyczkę, którą dodatkowo zainstalujesz. W Joomli jest to raczej mało intuicyjne i niekiedy pojawiają się konflikty systemu z aktualizacjami.

Czy Joomla jest dla Ciebie?

Joomla sprawdzi się dla użytkowników, którzy mają bardziej złożone potrzeby, a przy tym wyższe kompetencje obsługi CMS-a w porównaniu do WordPressa.

To dobry wybór, jeśli:

• prowadzisz złożony serwis internetowy, wymagający wielu funkcjonalności,
• Twoja strona musi spełniać rygorystyczne standardy,
• prowadzisz mniejszą firmę i nie masz zaawansowanych potrzeb, jednak masz kompetencje, dzięki którym będziesz wygodnie korzystać z bardziej zaawansowanego CMS-a.

Drupal

Kolejnym pod względem popularności systemem CMS jest Drupal. W porównaniu do dwóch poprzednich jest on dużo bardziej zaawansowany, a jego obsługa skomplikowana, dlatego zwykle korzystają z niego duzi gracze rynkowi o zaawansowanych potrzebach.

Zalety Drupala

• Bezpieczeństwo

Ważną zaletą Drupala jest jego bezpieczeństwo. Mimo że zarówno Joomla, jak i WordPress – pod warunkiem aktualizowania ich na bieżąco – działają w tym aspekcie poprawnie, to Drupal wciąż je wyprzedza.  

• Nieograniczone możliwości

Drupal to najbardziej zaawansowany CMS pośród topowej trójki. Strony obsługiwane w tym systemie korzystają z wielu złożonych funkcjonalności i bez problemu mogą być integrowane z innymi narzędziami, takimi jak CRM. Dzięki menu Drupala zbudujesz witrynę szytą na miarę.

• Funkcje standardowe plus moduły

Czysty CMS, bez instalowania dodatków, jest w stanie spełnić bardzo wiele, nawet zaawansowanych, potrzeb użytkownika. Jeśli jednak Twoje wymagania są większe, możesz także skorzystać z tysięcy dodatków w postaci tzw. modułów.

• Koszty

W kwestii opłat Drupal nie odbiega od dwóch poprzednich systemów CMS – on także działa na licencji open source. Nie poniesiesz więc kosztów jego instalacji. Zapłacisz dopiero za ewentualne późniejsze dodatki czy indywidualne modyfikacje.

Wady Drupala

• Skomplikowanie

Bez wiedzy programistycznej i choćby minimalnego doświadczenia raczej do Drupala nie podchodź. To CMS, który wiele oferuje, ale też wiele wymaga. Począwszy od instalacji, poprzez utrzymywanie i obsługę strony – to wszystko powinna robić osoba doświadczona. Jeśli nią nie jesteś, a możliwości Drupala są dla Twojego biznesu niezbędne, możesz zlecić obsługę strony firmie programistycznej.

• Wydajność

Ze względu na to, że Drupal obsługuje najczęściej skomplikowane strony internetowe przetwarzające duże ilości danych, ma niekiedy problem z wydajnością. Można nad nią pracować, jednak wymaga to dużej wiedzy i doświadczenia, a i tak bywa to dość skomplikowane.

Czy Drupal jest dla Ciebie?

Jeśli nie masz i nie planujesz nabyć wiedzy z zakresu programowania, prawdopodobnie nie jest dla Ciebie. Jeśli jednak masz o tym pewne pojęcie, to Drupal da Ci niemal nieograniczone możliwości w tworzeniu i rozbudowie Twojej witryny.

Drupal jest dla Ciebie, jeśli:

• Twoja witryna wymaga wielu niestandardowych rozwiązań i funkcjonalności,
• prowadzisz duży biznes, w którym strona www musi zostać zintegrowana z innymi narzędziami, na przykład systemem CRM,
• myślisz o skalowaniu swojego biznesu – Drupal oferuje lepsze narzędzia rozwojowe.

Na Drupalu można postawić nawet niszowego bloga. Można, tylko po co? Z tego typu stroną poradzi sobie choćby intuicyjny WordPress. Korzystaj z Drupala, jeśli Twoja strona wymaga naprawdę zaawansowanych funkcjonalności.

Jaki CMS wybrać?

Jeśli przeczytałeś powyższe zestawienie, wiesz już, który CMS będzie dla Ciebie prawdopodobnie najlepszy. Byś jednak mógł dokonać ostatecznego wyboru, najlepiej, jeśli „przeklikasz” kilka najpopularniejszych systemów CMS. Liczą się Twoje indywidualne potrzeby i odczucia w kontakcie z narzędziem.

Zrób to już na samym początku planowania swojej strony, ponieważ zmiana CMS-a z każdym kolejnym etapem będzie trudniejsza: zabierze więcej czasu, nerwów i pochłonie większe koszty.

Zakupy online to dziś norma, dlatego sklepy internetowe wyrastają jak grzyby po deszczu. Jeśli myślisz o założeniu jednego z nich, to może być świetny pomysł na biznes. By jednak przebić się w gąszczu konkurencji, nie zaczynaj bez odpowiedniego przygotowania. W pierwszej kolejności musisz poznać odpowiedź na podstawowe pytanie: ile kosztuje prowadzenie sklepu internetowego?

Koszty początkowe prowadzenia sklepu internetowego

Mimo braku kosztów utrzymania lokalu czy zatrudniania sprzedawców, prowadzenie sklepu internetowego wciąż wymaga inwestycji. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile kosztuje prowadzenie sklepu internetowego. Zależy to chociażby od rodzaju i wielkości przedsięwzięcia. Poznaj szacunkowe zakresy kosztów, na które musisz przygotować się na początek. 

Projekt i wdrożenie platformy e-commerce

Projekt strony internetowej, która będzie Twoim sklepem, jest tak samo (a może nawet bardziej!) istotny, co wystrój sklepu stacjonarnego. Postaraj się podać klientom odpowiednie produkty „na tacy”. Internauci stawiają obecnie na prostotę i użyteczność witryn. Jeśli szybko nie znajdą tego, czego szukają, natychmiast pójdą do konkurencji. Pod tym kątem wybierz jedno z dwóch poniższych rozwiązań:

1. Gotowy szablon i oprogramowanie

Możesz skorzystać z gotowych platform e-commerce i ich szablonów. Kupujesz w ten sposób oprogramowanie do zarządzania sklepem i sprzedażą. Niekiedy płacisz za nie jednorazowo, innym razem jest to regularny abonament czy opłaty za aktualizacje.

W skład pakietu e-commerce wchodzą najczęściej:

• oprogramowanie do zarządzania sklepem (stroną www),
• oprogramowanie do zarządzania sprzedażą,
• szablon graficzny sklepu,
• niekiedy: domena i hosting.

Ile zapłacisz za platformę e-commerce? Koszt waha się zwykle od kilkudziesięciu do kilkuset złotych miesięcznie, w zależności od poziomu zaawansowania sklepu i zawartości pakietu. Warto dobrze przemyśleć wybór platformy. Możesz skorzystać z bezpłatnych opcji, które jednak zaczną generować koszty wraz z rozwojem Twojego sklepu. Z czasem będzie on wymagał bardziej zaawansowanych rozwiązań, a takie wtyczki i aktualizacje są już kosztowne.

Szablony graficzne przy zakupie gotowej platformy bywają uwzględnione w cenie lub kosztują kilka/kilkadziesiąt złotych miesięcznie. Wiele platform obejmuje także swoim zakresem usługi takie jak hosting i domena.

Gotowy e-commerce to popularne rozwiązanie, ponieważ ma liczne plusy:

• jest relatywnie tani w porównaniu do projektów dedykowanych,
• bywa formułą typu all-in-one, dzięki czemu nie martwisz się o dodatkowe usługi,
• jest łatwy w obsłudze, ponieważ twórcy dbają o to, by był użyteczny dla każdego.

2. Projekt indywidualny

Gotowe szablony mogą nie sprawdzić się w przypadku bardziej zaawansowanych projektów i złożonych potrzeb. Ich prostota bywa niekiedy ograniczeniem.

Zastanów się, czy w swoim sklepie potrzebujesz:

• rozwiązań niestandardowych,
• indywidualnego podejścia,
• efektów odmiennych od tych, które spotykasz u konkurencji, np. oryginalne, interaktywne efekty wizualne. 

Jeśli tak, prawdopodobnie lepszy będzie dla Ciebie projekt indywidualny. Takie rozwiązanie może kosztować więcej niż gotowy szablon: zwykle od ok. 8-10 tysięcy złotych. Górna granica nie jest w zasadzie określona. Najczęściej jest to koszt jednorazowy. Prawdopodobnie jednak także na dalszym etapie rozwoju projektu będziesz korzystał ze wsparcia programistów, co wygeneruje dodatkowy, regularny koszt. Dzięki takiej opcji zyskujesz swobodę działania i możliwość wdrożenia wszystkich, nawet najbardziej niestandardowych, pomysłów.

Koszty stałe prowadzenia sklepu internetowego

Musisz pamiętać, że inwestycja w rozpoczęcie biznesu typu e-commerce to jedno: wykładasz odpowiednią sumę i zaczynasz działać. Z każdym miesiącem ponosisz jednak także koszty stałe prowadzenia sklepu internetowego.

Jak wspomnieliśmy, możesz zdecydować się na abonamentową opłatę za platformę e-commerce. Za co jeszcze musisz regularnie płacić?

Domena

Domena internetowa to adres w sieci, pod którym klienci będą mogli znaleźć Twój sklep. Możesz wybrać adresy z różnymi rozszerzeniami, na przykład narodowym, funkcjonalnym czy regionalnym.

Koszt domeny w pierwszym roku jest zwykle znikomy i wynosi nawet 1 zł lub jest bezpłatny. Warto jednak wiedzieć, że opłatę tę odnawia się co roku. Jak możesz się domyślić, kolejny rok to koszt rzędu nawet kilkuset złotych. Cena domeny zależy także od jej rozszerzenia.

Hosting

Jeśli wykupiłeś gotowe oprogramowanie e-commerce, bardzo możliwe, że masz już hosting w Twoim pakiecie. Jeśli jednak jest inaczej, musisz wykupić tę usługę.

Hosting to usługa udostępnienia przestrzeni w Internecie, gdzie wgrasz swoją stronę www i podepniesz domenę. Jeśli jest dobrze prowadzony, Twoja witryna działa szybko i sprawnie. Dzięki niemu będziesz także mógł odbierać i wysyłać maile w swojej domenie. Ile kosztuje hosting? Zwykle od kilkudziesięciu do kilkuset zł miesięcznie.

System szybkich płatności

Sklep internetowy bez systemu płatności internetowych? Nie w dzisiejszych czasach. Bramki do przelewów typu PayU czy Przelewy24 to wygoda i oszczędność czasu klienta.

By dokonać odpowiedniego wyboru, porównaj wszystkie opłaty. Rejestracja i wdrożenie kosztują zwykle tylko kilka do maksymalnie kilkuset złotych. Bramki te opierają się jednak głównie na systemie prowizyjnym. Jeśli myślisz o długofalowej współpracy, ważniejsza jest kwota, którą zapłacisz od każdej transakcji w Twoim sklepie. Najczęściej jest to opłata stała rzędu kilkudziesięciu groszy oraz kilka procent od kwoty transakcji.

Obsługa klienta

Mimo że nie zatrudniasz tradycyjnych sprzedawców, ktoś jednak musi „ułożyć” produkty w Twoim sklepie, odpowiedzieć na zapytania klientów czy zrealizować wysyłki. Oczywiście przy niewielkim sklepie możesz początkowo wykonywać wszystkie te obowiązki sam. Kiedy jednak Twój biznes się rozwinie, będziesz potrzebował wsparcia w obsłudze klientów. Trudno mówić tu o konkretnych kosztach. Pamiętaj jednak, że dobrze wynagradzany pracownik ma większą motywację, a to przekłada się na efekty.

Marketing

Podobnie jak z obsługą klienta, pewne działania marketingowe będziesz początkowo w stanie realizować sam. To lepsze niż nie działać w ogóle. Jednak im szybciej zlecisz działania reklamowe na zewnątrz, tym lepiej. 

Inwestycja w dobrych specjalistów od marketingu, na przykład od pozycjonowania czy opisów produktowych, zwróci się szybko. Bardzo ważne są również dobre zdjęcia produktowe. Wykonane przez profesjonalnego fotografa będą skutecznie sprzedawać Twój asortyment. 

W miarę możliwości korzystaj także z płatnych form dotarcia do klienta. Mogą to być reklamy w wyszukiwarce Google lub w mediach społecznościowych, np. na Facebooku czy Instagramie. By sklep przynosił zyski, musi zostać zauważony przez klientów. Innej drogi nie ma. Budżet na tego typu reklamy może być nieograniczony, ale na start możesz zacząć od inwestycji kilkuset złotych miesięcznie. 

„Sky is the limit”

Choć na rynku funkcjonuje wiele bezpłatnych rozwiązań, to zastanów się dwa razy zanim z nich skorzystasz. Może okazać się, że w najlepszym razie nie będą spełniały Twoich oczekiwań. W najgorszym zaś, wygenerują nieadekwatnie wysokie opłaty na dłuższą metę. 

Z drugiej strony, koszty prowadzenia sklepu internetowego mogą być praktycznie nieograniczone. Wszystko zależy od jego zaawansowania i Twoich potrzeb, a także możliwości finansowych. Kilkaset złotych miesięcznie wydaje się jednak wystarczającą kwotą, by wystartować. Koszty te będą rosły wraz z rozwojem biznesu – wtedy też jednak będą rosły także zyski.

Logo ma praktycznie każda marka, jednak nie każdym logo warto się inspirować. Co decyduje o tym, że jedne logotypy od razu zapadają w pamięć, podczas gdy inne giną w tłumie? Wpływa na to kilka aspektów. Poznaj najważniejsze cechy skutecznego znaku graficznego marki – zobacz, jakie powinno być logo firmy.

5 cech skutecznego logo firmy

Skuteczne logo to łatwo rozpoznawalne logo. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić? Niekoniecznie. Mamy kilka wskazówek, którymi należy się kierować, wybierając logotyp dla swojej firmy.

1. Prostota

Zasada brzmi: im prościej, tym lepiej. Znak graficzny Twojej marki będziesz umieszczał w wielu różnych miejscach, mając przy tym niewiele przestrzeni, jak np. avatar na profilu w mediach społecznościowych czy favicon na stronie internetowej. Nawet na tak niedużej powierzchni logo wciąż musi być czytelne, a przy tym… nieść ze sobą odpowiedni przekaz.

Przykład? Przypomnij sobie, jak wygląda logo Nike. Nie masz z tym większego problemu, prawda? Ten znak graficzny jest łatwy do zapamiętania, rozpoznawalny, a przy tym symbolizuje rozpęd i ruch. Niełatwo zmieścić tak wiele na tak minimalistycznej grafice.

2. Oryginalność

Twoja firma jest niepowtarzalna. I takie też powinno być logo, które ją reprezentuje.

Mocna inspiracja konkurencją to zdecydowanie zła droga. Powinieneś iść w zupełnie przeciwnym kierunku – próbować odróżnić się od innych firm z Twojej branży. Chyba nie chcesz, aby klienci mylili Cię z innymi brandami i przypadkowo wybierali ich produkty? Charakterystyczne logo to pierwszy krok w kierunku wyrazistej marki.

3. Uniwersalność 

Logo powinno móc symbolizować Twoją markę w każdych okolicznościach. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy zadbasz o jego uniwersalność. Co to konkretnie oznacza?

Logo firmy musi dobrze wyglądać:

• na różnych nośnikach,
• w każdym rozmiarze,
• w orientacji pionowej jak i poziomej,
• w wersji kolorowej, a także w odcieniach szarości czy czarno-białej kolorystyce.

Dzięki temu będziesz mógł je wykorzystać na Twojej stronie internetowej, w postach w mediach społecznościowych, spotach telewizyjnych, na materiałach drukowanych, billboardach, ulotkach czy ubraniach lub materiałach reklamowych (jak np. niewielkich rozmiarów smycz). Po prostu wszędzie – i zawsze, gdy będziesz tego potrzebować.

4. Odpowiednia kreska

Styl Twojego logo powinien być dopasowany do grupy docelowej i branży, w której działasz. W ten sposób ułatwisz swoim odbiorcom nawet podświadomą identyfikację firmy i lepiej zapiszesz ją w ich pamięci.

Jeśli oferujesz produkty kosmetyczne skierowane do kobiet, wybierzesz raczej miękką kreskę i delikatne kolory. Od razu kojarzą się one ze świeżością czy ekologią, jak np. zieleń, jaką można spotkać w logo drogerii Natura. Drogerie Hebe postawiły z kolei na kobiecy róż i motyw motyla – symbol przepięknej przemiany.

W procesie projektowania logo warto posiłkować się psychologią kolorów. Barwy mają ogromne znaczenie: wpływają na odbiór treści przez odbiorcę, bo każda z nich wywołuje odmienne emocje. Jakie skojarzenia ma budzić w odbiorcy Twoja marka?

5. Czytelność

Dobre logo powinno też spełniać pewne kryteria techniczne, które zagwarantują jego czytelność oraz ułatwią wykorzystywanie w różnych mediach. Oto kilka wskazówek:

• Zachowaj odpowiednie proporcje. Najbardziej uniwersalny będzie stosunek szerokości do wysokości wynoszący 1:1 lub 4:1, czyli kwadrat bądź poziomy prostokąt.
• Właściwy format, najlepiej wektorowy. Dzięki temu projekt będzie ostry i wyraźny niezależnie od rozmiaru. Dobry grafik dostarczy Ci logo w formatach PDF, SVG czy EPS, żebyś mógł z niego korzystać, nawet jeśli nie masz profesjonalnego programu do obróbki graficznej.
• Zadbaj o skalowalność. Logo musi dobrze wyglądać zarówno w dużym powiększeniu na drukowanych materiałach, jak i jako miniaturka na ekranie telefonu.

Teraz już wiesz, jakie powinno być logo firmy. Kolejny krok to stworzenie skutecznego logotypu, który będzie pracował na rozpoznawalność Twojej marki. Potrzebujesz pomocy w jego zaprojektowaniu? Zgłoś się do nas! Pomożemy Ci stworzyć logo, o którym usłyszy świat!

Proces brandingu to sformułowanie, które brzmi bardzo mądrze i nieco skomplikowanie. Potrafi przez to odstraszyć, w szczególności początkujących przedsiębiorców. Czy jednak jest się czego bać? A może nie taki diabeł straszny, jak go malują? Przeczytaj, czym jest budowanie marki i jak w kilku krokach możesz przejść przez proces brandingu, by osiągnąć realne korzyści dla swojej firmy.

Czym jest proces brandingu?

Proces brandingu to strategia kreowania wizerunku marki, czyli wszelkie działania prowadzące do wywołania w odbiorcy określonych wyobrażeń i odczuć z nią związanych. 

Kiedy myślisz o największych markach, ich wizerunek jest zwykle spójny i konsekwentny. Wywołują najczęściej jednoznaczne skojarzenia. Są konsekwentne począwszy od warstwy wizualnej (np. kolorystyka), przez symbolikę (np. logo), nierzadko aż po promowane przez nie wartości. Przede wszystkim zaś wiesz, że marki te istnieją i wyróżniają się na tle konkurencji. Przypadek? Na pewno nie! Za głęboką świadomość marki u konsumenta odpowiada właśnie profesjonalny proces brandingu.

Jaki jest cel brandingu?

Bezpośrednim celem brandingu jest zaistnienie w świadomości konsumenta, a następnie zbudowanie pozytywnego i wiarygodnego wizerunku marki w oczach odbiorcy. Pośrednio proces ten ma prowadzić do realizacji celów biznesowych: sprzedaży produktów czy usług, czyli maksymalizacji zysku firmy. 

Działania brandingowe to fundament budowy pozycji Twojej marki na rynku. Dobrze prowadzone są jednym z istotnych elementów wspierających stabilną sytuację finansową firmy. Jest to także swego rodzaju drogowskaz dla wszelkich działań komunikacyjnych, PR-owych czy marketingowych. Jeśli masz wątpliwość, w którą stronę powinieneś kierować swoją aktywność, możesz zawsze odwołać się do wyznaczników wizerunku marki, czyli do jej wartości.

Warto podkreślić, że branding to proces, który w zasadzie nie ma końca. Aby osiągnąć dzięki niemu zamierzone efekty potrzebny jest czas, dlatego planując profesjonalny proces brandingowy, powinieneś uzbroić się w cierpliwość.

Jak budować wizerunek marki?

Wiesz już, że dobrze realizowane działania brandingowe przynoszą realne korzyści dla pozycji marki na rynku. Jak więc przeprowadzić proces brandingu? Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę, jak istotny jest etap przygotowania do rozpoczęcia właściwej komunikacji wizerunkowej marki. Poświęć mu odpowiednio dużo czasu, a efekty brandingu będą znacznie lepsze. Sprawdź, jak w kilku krokach zbudować silną pozycję Twojej marki. 

KROK 1: Analiza marki

Pierwszy krok w kierunku profesjonalnego brandingu to przeanalizowanie i zrewidowanie własnego pomysłu na markę. Warto zadać sobie kilka podstawowych pytań, które początkowo mogą wydać się oczywiste. Ujęcie w słowa konkretnych odpowiedzi może jednak niekiedy okazać się odkrywcze i prowadzić do ważnych wniosków. 

Zastanów się:

• Jaki jest charakter Twojej marki?
• Jakie potrzeby zaspokaja?
• Jakie są jej wartości?
• I wreszcie, kto jest Twoim klientem?

Najlepiej, jeśli odpowiedzi sformułujesz w formie pisemnej, dzięki czemu zawsze będziesz mógł do nich wrócić i ewentualnie zrewidować. 

KROK 2: Ustalenie persony

Wśród wszystkich czynności przygotowawczych do rozpoczęcia procesu brandingu, na największą uwagę zasługuje ustalenie, kim jest modelowy klient (persona). I nie chodzi tu wyłącznie o określenie danych demograficznych związanych z Twoim odbiorcą – choć je także warto na wstępie uzgodnić. By wystartować z działaniami, musisz przede wszystkim znać jego:

• styl życia,
• doświadczenia,
• potrzeby,
• marzenia,
• wartości. 

To na podstawie tych informacji będziesz w stanie zbudować pozytywne skojarzenia odbiorcy z marką. Wartości marki powinny być zgodne z wartościami persony.

Ustalenie persony zdeterminuje komunikaty tekstowe i wizualne, jakie będziesz kierować do odbiorców: ich styl, treść, a także kanały przekazu. Musisz wiedzieć, jakie potrzeby potencjalnego odbiorcy (persony) będą zaspokajać Twoje produkty.

Idealnie jest, kiedy możesz pozwolić sobie na wykonanie szeroko zakrojonych badań dotyczących twojej grupy docelowej, np. wywiadów fokusowych. Nie da się jednak ukryć, że szczególnie na początku istnienia marki, może być to niemożliwe. W takiej sytuacji warto przeprowadzić choćby kilka pogłębionych wywiadów jakościowych z przedstawicielami grupy docelowej, które pozwolą Ci zweryfikować własne założenia biznesowe. 

KROK 3: Analiza rynku

Żadna firma nie działa w próżni. Aby odpowiednio komunikować markę, musisz „rozeznać się w otoczeniu”. Oznacza to:

• analizę sytuacji rynkowej,
• analizę konkurencji,
• analizę własnej marki w odniesieniu do rzeczywistości rynkowej.

W pierwszym kroku analizowałeś markę. Teraz możesz odnieść zapisane wnioski do otaczającej Twoją markę rzeczywistości rynkowej i porównać ją z konkurencją. Dzięki tym działaniom poznasz dobre praktyki, którymi możesz się inspirować, a także ocenisz, jak nie chcesz być postrzegany. Zastanów się, jak możesz wyróżnić się na tle konkurencji. 

KROK 4: Przygotowanie identyfikacji wizualnej

Wiesz już dużo na temat swojej marki, jej rynkowego otoczenia, a także modelowego klienta. Na tej podstawie stwórz spójną identyfikację wizualną, która będzie wsparciem dla komunikowanych działań wizerunkowych. Pomoże Ci ona zapewnić rozpoznawalność marki na poziomie wizualnym. W jej skład wchodzą najczęściej:

• logo,
• kolorystyka,
• kroje pisma (do materiałów promocyjnych i dokumentów firmowych),
• wzory tradycyjnych materiałów promocyjnych (ulotek, wizytówek, papieru firmowego),
• wzory materiałów promocyjnych do Internetu, także do social mediów.

Elementów tych, w zależności od potrzeb firmy, może być znacznie więcej. Jednak dobre zaprojektowanie już kilku podstawowych pozwoli Ci przejść do rozpoczęcia działań komunikacyjnych.

KROK 5: Rozpoczęcie komunikacji brandingowej

Przygotuj długofalowy plan działania wraz z konkretnymi terminami. Powinien on uwzględniać kanały i narzędzia komunikacyjne, a także konkretne działania marketingowe oraz PR-owe. 

Po pierwsze zastanów się, jakie będą najlepsze kanały komunikacyjne dla Twojej marki, to znaczy, gdzie prowadzić jej komunikację, by działania wizerunkowe były skuteczne. Pomyśl, gdzie spotkasz swojego potencjalnego klienta. Dopasuj kanały do charakteru i wartości Twojej marki. Mogą to być na przykład:

• fora internetowe,
• grupy na Facebooku,
• kanały influencerów, np. YouToube, TikTok czy Instagram,
• pasma reklamowe w telewizji,
• wydarzenia skierowane do twojej grupy docelowej, np. koncerty, festiwale.

Do wybranych kanałów dopasuj także narzędzia komunikacyjne. Zadaj sobie pytania:

• Jak zwrócić uwagę persony na Twoją markę?
• Jak zaangażować potencjalnych klientów w działania marki?
• Czy skuteczniejsze będą tradycyjne formaty reklamowe, np. reklama telewizyjna, radiowa lub billboard?
• Czy lepiej sprawdzą się nowoczesne formy reklamy, np. performance marketing w Internecie? 

Szukając odpowiedzi, cały czas miej na uwadze specyfikę persony Twojej marki. Bądź cierpliwy i konsekwentnie trzymaj się założonego planu. Monitoruj jednak efekty, wyciągaj wnioski i modyfikuj go w zależności od zmiennych warunków rynkowych. 

Weryfikacja pozycji marki

W procesie brandingu niezbędna jest ciągła analiza skuteczności podejmowanych działań i monitorowanie pozycji marki. 

By określić skuteczność brandingu potrzebne Ci będą odpowiednie wskaźniki. Zastanów się, co dla Ciebie oznacza sukces i jak go zmierzyć. Możesz w tym celu wykorzystać dostępne narzędzia do pomiaru statystyk, które pokażą Ci na przykład:

• ilość kliknięć w reklamę,
• ilość otwartych wiadomości e-mail,
• ilość podjętych określonych działań po zobaczeniu reklamy/otrzymaniu e-maila.

Każde z tych działań powinno być uwieńczone refleksją i wyciągnięciem wniosków, które pozwolą nieustannie podnosić pozycję brandu w oczach konsumenta.

Dobrze jest korzystać także z narzędzia służącego do monitoringu Internetu, dzięki któremu łatwo wychwycisz wzmianki i opinie na temat Twojej marki i produktów, a także włączysz się w dyskusję na ich temat. 

Podkreślmy raz jeszcze, proces brandingu jest niekończącą się opowieścią o Twojej marce. To, że raz dałeś się poznać i zapadłeś w świadomość konsumenta, nie oznacza monopolu na sukces. Podobnie jak klient, Twoja marka jest żywym tworem. Klient zmienia się, ewoluuje, ma na niego wpływ wiele czynników zewnętrznych. Zmienia się także sam rynek, na którym pojawiają się Twoje produkty. Powstają nowe, konkurencyjne marki, coraz nowsze produkty i usługi. Ty i Twoja marka musicie za tym nadążyć.